ум (м.)
Сѐ е под клуч, што се вели, целиот свет се држи заклучен, а мене умот ми е надвор избеган.
„Небеска Тимјановна“
од Петре М. Андреевски
(1988)
Луѓето ми зборуваат нешто, сакаат на друго да ми го тргнат умот, ама јас сум оглувела, никого не слушам.
„Небеска Тимјановна“
од Петре М. Андреевски
(1988)
Ќе си живеам сам и како што умов ќе ме учи...
„Дружината Братско стебло“
од Јован Стрезовски
(1967)
Ѕид ѕидосан, вар варосан
- умот
трпи
сѐ додека
може
да поднесе.
„Ерато“
од Катица Ќулавкова
(2008)
Умот го проектира и го рефлектира целиот свет и затоа светот и животот во мене и околу мене и во моите очи е секогаш поразличен од сите други.
„Жонглирање со животот во слободен пад“
од Сара Трајковска
(2012)
Кога поминаа пред конакот, ја видоа мудурот, мулазимот и некои чауши, па си велат меѓу себе: „Бак, бак, ѓузел ѓелин", и му остана на стариот мудур Рождонката во умот.
„Крпен живот“
од Стале Попов
(1953)
Ој ти, Вардар, шуми, играј, шуми, играј од жалови, додека ни стари мајки глуво шетат низ дворови и со шепот низ ум трештен чеда свои споменуат.
„Песни“
од Коле Неделковски
(1941)
Одеднаш: си се чудам на умот. Што ми стана што така ми се виде. Она со претседателот и она со Сатирот.
„Балканска книга на умрените“
од Мето Јовановски
(1992)
Бабо Крстовице, остани ми со здравје... - Господ здравје и ум, синко, да ти дади и носи поклони дома на сите...
„Големата удолница“
од Петре Наковски
(2014)
Варуна е твојот спасител сега Нека не бега самосвеста од твоето измачено тело Не е нова веста дека ништо не е сосема бело Митра ти што правдини делиш за секого исто Биди ми водич на моето несвесно Јас Ти кој ја познаваш магијата на духот Во дослух со мојот ум Всади ми почит Во очи со вистината
„Сите притоки се слеваат во моето корито“
од Марта Маркоска
(2009)
— Најпосле си заклучи и си вели со умот: „Се виде, таа, џанум; тој ќе биде, крив, слеп“.
„Крпен живот“
од Стале Попов
(1953)
Поточно, ако општествено научното гледање на сето постоечко во некои теориски концепции уште и ја доведувало во прашање сеуреденоста и, следствено, објаснивоста на социјалните, историски, духовни, културни итн. феномени, на природонаучните пратеници кои во научната република ги застапувале владеачките парадигми или научно-истражувачки програми - тоа речиси не им паѓаше на ум.
„МАРГИНА бр. 26-28“
(1996)
И умот ти се земал кога знаеш колку си наблиску со тој што го сакаш.
„Небеска Тимјановна“
од Петре М. Андреевски
(1988)
Младите умови изложени на слободното ширење на електронските информации одеднаш расцветуваат како цветови во пролет.
„МАРГИНА бр. 32-33“
(1996)
Мојот шеф постојано ми приговара дека сум претерувал доделувајќи му слободни денови на мојот ум.
„Летот на Загорка Пеперутката“
од Србо Ивановски
(2005)
Мажи се сега тие. Војници. Ја. А и умот од тоа може да ни роди нешто.
„Будалетинки“
од Мето Јовановски
(1973)
на дуњава има многу дупки: дупки во времето дупки на патиштата (кон посветла иднина) дупки во умот и помнењето дупки во историјата дупки на кофите дупки во самите дупки во дупнатите дупки секој глас мигум исчезнува нема довикување, нема ехо нема навивање за нашите нема паради на гордоста нема врескање во маалата нема лелекања во градските населби ги нема ни паролите на пролетерите од сите земји дупнатите дупки се царство на глувотијата, мавзолеј во изградба на глувата глувотија во глувите дупки оглувуват деца пред да вкусат кисела зелка а старците веќе одамна оглувнати го трпат неизбежниот пораз што пред да пропаднат во глувите дупки им го претставуваа како живот некои старци сакаат да им пукне бојлерот додека се тушираат арно ама во глувите дупки и бојлерите експлодираат глуво и на тој начин го даваат својот придонес во размножувањето на општата глувотија во која старците загинуваат од глуви експлозии.
„Светилничар“
од Ристо Лазаров
(2013)
И само црвени цвеќиња ми идат во умот и сѐ ми се гледа црвено.
„Небеска Тимјановна“
од Петре М. Андреевски
(1988)
Тоа беше мисла што нему буквално никогаш не му беше паднала на ум.
„1984“
од Џорџ Орвел
(1998)
Сѐ уште не го беше поставил прашањето што прво му падна на ум.
„1984“
од Џорџ Орвел
(1998)
